Stanisław_Poniatowski_(1754-1833) (1)

Stanisław Poniatowski

Żył w latach 1754-1833, podskarbi litewski, starosta podolski w latach 1784-1791, generał-lejtnant, konsyliarz Rady Nieustającej w 1780 roku, członek konfederacji targowickiej, kawaler maltański Katolickiego Wielkiego Przeoratu w Rosji w 1797 roku. Był posłem podlaskim na sejm 1776 roku oraz posłem na sejm 1780 roku z ziemi warszawskiej. Pełnił funkcje Szefa Regimentu Gwardii Pieszej Koronnej w latach 1782-1789, Poniatowski bardzo zainteresowany sztuką założył w Warszawie szkołę malarstwa. W swych rozległych majątkach ziemskich na Ukrainie przeprowadził reformy czynszowe. Po rozbiorach i sprzedaży majątków na ziemiach polskich, mimo otrzymanego od Rosji tytułu rzeczywistego radcy stanu, osiadł w Austrii, a następnie wyemigrował do Włoch, gdzie nabył willę przy Via Flaminia w Rzymie. W trakcie pobytu we Włoszech zgromadził ogromną, znana na całym świecie kolekcję obrazów, rzeźb i kamei (w 1826 została sprzedana Anglikowi Sykesowi), oraz znaczną część archiwum Stanisława Augusta Poniatowskiego. Pozostawił po sobie notatki i diariusze: Dyaryusz podróży w roku 1784 na dniu 11 maja w kraje niemieckie przedsięwziętej. Rkps Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, sygn. 1808/I; ed.: Stanisława księcia Poniatowskiego Diariusz podróży w roku 1784 w kraje niemieckie przedsięwziętej. Wyd. Jacek Wijaczka. Wyd. AŚ, Kielce 2002.